MR. G-SHOCK
Ο Αμερικανός blogger Ariel Adams, ιδρυτής του διασημότερου ιστολογίου για τα ρολόγια Ablogto Watch, πέρασε ένα απόγευμα στο Τόκιο με τον Ryusuke Moriai, τον σχεδιαστή του πιο σκληροτράχηλου ρολογιού στον κόσμο.
Περπατώντας μαζί με τον κ. Ryuusuke Moriai, έζησα ένα παιδικό μου όνειρο για ένα απόγευμα στο Τόκιο- πέραν του ότι μπόρεσα να τον προκαλέσω να παίξουμε Street Fighter σε ένα κατάστημα με ηλεκτρονικά παιχνίδια. Αυτός είναι ο άνθρωπος που ευθύνεται για τη σχεδίαση του G-Shock και πολλών ακόμα ρολογιών της Casio.
Ο κ. Ryuusuke Moriai φοράει ένα από αυτά τα “πολυτελή” ρολόγια, ένα ακριβό G-Shock, το οποίο ανήκει στην MR-G, μία από τις δύο high-end συλλογές της Casio (η άλλη είναι η MT-G). Ο επίσημος τίτλος του στην Casio είναι κάπως δυσνόητος, αυτός όμως ο άνθρωπος είναι επικεφαλής σχεδιασμού των ρολογιών και, άμεσα ή έμμεσα, υπεύθυνος για κάποια από τα δημοφιλέστερα ρολόγια μαζικής παραγωγής των τελευταίων 30 ετών.
Η πρόσκληση
Η συνάντηση με τον Κ. Moriai εξασφαλίστηκε μετά από αίτημά μου προς την Casio, όταν τους ζήτησα να με βοηθήσουν να καταλάβω από πού προέρχεται η έμπνευση για το design των G-Shock. Και επειδή αυτή η εταιρεία δεν σε απογοητεύει ποτέ, κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού μου στην Ιαπωνία για να επισκεφτώ την << κορυφαία γραμμή παραγωγής τους >> στην Yamagata Casio, μου εξασφάλισαν τον χρόνο του Κ. Moriai- και έναν διερμηνέα.
Τα σημαντικότερα σπορ ρολόγια στον κόσμο δεν έχουν τυχαία αυτή τη χαρακτηριστική εμφάνιση. Αυτό που ξεκίνησε ως μία στοχευμένη σχεδίαση στις αρχές της δεκαετίας του 1980, όταν ο Κ. Kikuo Ibe εφηύρε το G-Shock, μετατράπηκε σε έναν κόσμο γεμάτο ρολόγια, το καθένα με δική του ιστορία, αισθητική και ιδιοσυγκρασία. Στην ουσία τα G-Shock ακολουθούν δύο αξίες στην Casio. Η πρώτη είναι << η απόλυτη σκληρότητα >>: τα όρια της αντοχής δοκιμάζονται διαρκώς. Η δεύτερη είναι << να μην εγκαταλείπουν ποτέ >> την προσπάθεια για νέες καινοτομίες και επίλυση προβλημάτων. Το επόμενο ρολόι που κατασκευάζεις πρέπει να είναι το καλύτερό σου.
Το πρώτο ρολόι που σχεδίασε ο Κ. Moriai παράγεται ακόμα και σήμερα. Ήταν το Casio F-91W, το οποίο έπρεπε να είναι μικρό, ευανάγνωστο και πολύ ανθεκτικό για την τιμή του. Έτυχε επίσης να είναι εξαιρετικά οικονομικό- δεν νομίζω να ξεπέρασε ποτέ τα 30 δολάρια. Οι περισσότεροι βιομηχανικοί σχεδιαστές δεν είναι τόσο τυχεροί στην πρώτη τους προσπάθεια, ο Κ. Moriai όμως ήταν. Και η Casio ως εταιρεία ήταν πολύ τυχερή κάνοντας επιτυχημένες πωλήσεις μοντέρνων ρολογιών. Βλέπεις περισσότερα Casio φοριούνται στην Ιαπωνία από οποιαδήποτε άλλη μάρκα- και η κατάσταση δεν είναι πολύ διαφορετική σε άλλα μέρη του κόσμου, όπου το να φαίνεται κάποιος cool και να είναι πάντα στην ώρα του αποτελεί προτεραιότητα.
Η ζωή των ρολογιών Casio G-Shock ξεκινά από έναν λειτουργικό σκοπό. Αυτό είναι κάπως ιδιαίτερο στον κόσμο της ωρολογοποιίας, καθώς πολλά ρολόγια σήμερα γεννιούνται με βάση ένα θέμα ή μια ιδέα του μάρκετινγκ και όχι επειδή << χρειαζόμαστε ένα ρολόι που μπορεί να κάνει Χ πράγματα >>. Και αυτό συμβαίνει επειδή η Casio είναι από τις λίγες ωρολογοποιίες, οι πελάτες της οποίας δοκιμάζουν τα ρολόγια τους σε σκληρές συνθήκες και τα φορούν σε εχθρικά περιβάλλοντα.
Προκειμένου να κάνει πωλήσεις, η στρατηγική της Casio ήταν να εξακολουθεί να προσφέρει στους πελάτες της περισσότερα τεχνικά χαρακτηριστικά και περισσότερα ρολόγια ειδικών χρήσεων. Σκεφτείτε πόση εξειδίκευση απέκτησε με τα χρόνια. Σήμερα κατασκευάζει ρολόγια όχι απλώς για καταδύσεις, αλλά για εμπορικές καταδύσεις, καταδύσεις αναψυχής, καταδύσεις διάσωσης κ.λ.π. Φτιάχνει ρολόγια για στρατιώτες, σέρφερ, σωστικά συνεργεία, διασώστες σε πλημμύρες λάσπης, λιμενεργάτες, πιλότους καθώς και σκέιτμπορντερς.
Καθένας από αυτούς τους κόσμους έχει τις δικές του ανάγκες και τη δική του κουλτούρα. Η Casio εμπνεύστηκε από τα άρματα μάχης όταν σχεδίαζε τη συλλογή Mudmaster και από τον ναυτικό εξοπλισμό όταν σχεδίαζε τα Gulfmaster. Το κάνει αυτό γιατί για την Casio υπάρχει άλλο ένα σημαντικό κίνητρο στη σχεδίαση ενός προϊόντος: τα ρολόγια της πρέπει να είναι cool όταν τα φοράς και διασκεδαστικά όταν τα χρησιμοποιείς. Θεωρώ ότι είναι βαθιά ανεπιτήδευτη ωρολογοποιία, ένα χαρακτηριστικό που θαυμάζω ιδιαίτερα. Τι σημαίνει αυτό; Τέλειο να το κοιτάζεις στον καρπό και διασκεδαστικό όταν κάνεις πεζά πράγματα, όπως να ελέγχεις τη βαρομετρική πίεση ή να κάνεις μια χρονομέτρηση.
Αξίζει να τονιστεί ότι κάθε ρολόι γεννιέται με γνώμονα τη λειτουργικότητά του και όχι απλώς ένα ωραίο design. Αυτό δε σημαίνει ότι η λειτουργία επιβάλλεται της φόρμας, αλλά ότι η λειτουργία μετατρέπεται σε φόρμα.
Στην καρδιά κάθε ρολογιού G-Shock βρίσκεται το σύστημα του μηχανισμού, που είναι πάντα το πιο ευαίσθητο κομμάτι του. Από τα πρώτα ακόμα μοντέλα G-Shock, ο μηχανισμός ήταν αναρτημένος από μερικά σημεία εντός της κάσας, ώστε να αυξάνει η αντίστασή του σε κρούσεις, πτώσεις και δονήσεις. Σε κάποια ακόμη πιο εξελιγμένα G-Shock, ο μηχανισμός τοποθετείται πάνω σε ένα υλικό που ονομάζεται Alpha Gel. Η Casio μας ζήτησε να τεστάρουμε αυτό το υλικό, πετώντας επάνω του ένα ωμό αυγό δεν θα σπάσει (και όντως δεν έσπασε, όταν το πέταξα).
Η κάσα πρέπει επίσης να μην επιτρέπει στη βρωμιά και στο νερό να εισέρχονται στο εσωτερικό και πρέπει να ευνοεί τη σύνδεση των διαφόρων κουμπιών με τον μηχανισμό. Τα μπουτόν πρέπει να χρησιμοποιούνται με ασφάλεια ακόμα και όταν το ρολόι είναι βρώμικο ή μέσα στο νερό. Ο λόγος λοιπόν που πολλά G-Shock έχουν ένα χαρακτηριστικό, γνώριμο ύφος είναι επειδή σε όλα επιστρατεύονται παρόμοιες τεχνικές ώστε να εξασφαλίζεται η λειτουργικότητά τους.
Η Casio βέβαια εξακολουθεί να καινοτομεί και στον τομέα της εξωτερικής εμφάνισης. Μάλιστα έχει κερδίσει και αρκετά βραβεία καινοτομίας, όπως η χύτευση με έγχυση (injection molding) και η κατασκευή ακριβείας πλαστικών μερών. Καμία ωρολογοποιία από όσες γνωρίζω δεν έχει καταστήσει το πλαστικό τόσο ενδιαφέρον. Βεβαίως για τα G-Shock χρησιμοποιούνται και άλλα υλικά, όπως ατσάλι, τιτάνιο, ανθρακόνημα και κρύσταλλο ζαφειριού. Υπάρχουν και ακριβά G-Shock, αρκεί να βρει κάποιος το μοντέλο που του ταιριάζει. Και βέβαια μπορεί κανείς να βρει απίστευτα καλό G-Shock με τιμή γύρω στα 135 ευρώ.
Περισσότερο χρώμα.
Ο Κ. Moriai με εντυπωσίασε όταν δήλωσε ότι στην πραγματικότητα προτιμά να σχεδιάζει ψηφιακά καντράν αντί των αναλογικών. Αυτό μπορεί να προκαλέσει έκπληξη σε πολύ κόσμο, δεδομένου ότι η Casio κατασκευάζει πολλά αναλογικά μοντέλα G-Shock, καθώς διαπίστωσε ότι τείνουν να πωλούνται περισσότερο. Ο designer ευελπιστεί ότι τα επόμενα χρόνια η τεχνολογία στις οθόνες θα αναπτυχθεί ώστε να γίνουν πιο χρωματιστές, φωτεινότερες και με μεγαλύτερο βάθος για το ανθρώπινο μάτι. Βεβαίως, θα πρέπει να ακολουθούν τη φιλοσοφία των G-Shock για ξέγνοιαστη χρήση, πράγμα που σημαίνει ότι το ρολόι δεν θα χρειάζεται αλλαγή μπαταρίας/ φόρτιση (τακτικά ή και καθόλου) και ότι θα είναι εξαιρετικά ανθεκτικό.
The final frontier
Όταν τον ρώτησα ποιο είναι το Casio των ονείρων του, ο Κ. Moriai διάβασε και πάλι το μυαλό μου, αναφερόμενος σε ένα ρολόι ικανό να ανταπεξέλθει στο διάστημα. Αυτό δεν είναι μόνο το δικό του όνειρο, αλλά και το όνειρο πολλών εταιρειών ωρολογοποιίας.
Ένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα που έχει η Casio είναι οι τιμές. Δεν μπορώ να σκεφτώ κανένα άλλο ρολόι τόσο καινοτόμο σ’ αυτές τις τιμές, με εξαίρεση τα smartwatches.
Η σύγχρονη Ιαπωνία και η σύγχρονη τεχνολογία είναι ένα μόνο μέρος της έμπνευσης για τη σχεδίαση των ρολογιών Casio. Ένα άλλο μέρος προέρχεται από τις παραδοσιακές ιαπωνικές τεχνικές. Και δεν έχει σχέση πάντα με τη φόρμα όσο με τη νοοτροπία.
Έχοντας δει ιδίοις όμμασι από πού προέρχονται τα ρολόγια G-Shock και γνωρίζοντας τους ανθρώπους που τα δημιουργούν, απέκτησα νέους, ενισχυμένους δεσμούς με τη μάρκα. Η ευκαιρία να βρεθώ κοντά σε ανθρώπους που φτιάχνουν τα ρολόγια που μου αρέσουν είναι πραγματική ευτυχία στη δουλειά μου, και όταν αυτό συμβαίνει με μία μάρκα που είχε τέτοιο αντίκτυπο στη ζωή μου, όπως και στη ζωή τόσων άλλων, τότε νιώθω ακόμη μεγαλύτερη ταπεινότητα για το τι μπορεί να σημαίνει σε ανθρώπους από όλο τον κόσμο κάτι τόσο απλό όπως ένα cool ρολόι.
Απόσπασμα από το άρθρο του Ariel Adams στο site AblogtoWatch καθώς και το ελληνικό περιοδικό Hours της Kαθημερινής.